Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2023 r.

Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu V Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Lidia Mierzyńska

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2023 r. w (...)

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa

(...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w P.

przeciwko

(...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 959,40 zł (dziewięćset pięćdziesiąt dziewięć złotych czterdzieści groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 08 marca 2016 r. do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  koszty postępowania rozdziela stosunkowo i, obciążając nimi powoda w 81% oraz pozwanego w 19%, zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.064,13 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Lidia Mierzyńska

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 06 marca 2019 r. powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 5.116,80 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 18 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz kosztów opłaty od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 28 października 2015 r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której uszkodzony został pojazd M. (...) nr rej. (...). Poszkodowanym właścicielem pojazdu była M. S.. Sprawca kolizji objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych udzielonym przez pozwanego. W dniu 29 października 2015 r. powód zawarł z poszkodowaną umowę najmu pojazdu zastępczego według stawki 130 zł netto (159,90 zł brutto) dziennie. Najem zakończył się 11 grudnia i trwał 43 dni. Ubezpieczyciel wszczął postępowanie likwidacyjne, a następnie decyzją z dnia 07 marca 2016 r. przyznał odszkodowanie w kwocie 1.758,90 zł. Pozwany uznał stawkę powoda, lecz zweryfikował okres najmu do 11 dni.

Powód nabył w drodze cesji wierzytelność przysługującą poszkodowanej od pozwanego w związku z przedmiotową szkodą.

W odpowiedzi na pozew z dnia 29 listopada 2019 r. (k. 26) pozwany (...) S.A. z siedzibą w S. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany podniósł zarzut braku swej legitymacji biernej, wskazując, że w pojazd sprawcy w dniu zdarzenia był ubezpieczony w (...) S.A, zaś (...) S.A. jedynie likwidowało szkodę w systemie tzw. bezpośredniej likwidacji szkody (dalej: (...)).

Pismem z dnia 09 grudnia 2019 r. (k. 31) powód wniósł o dopozwanie (...) S.A. z siedzibą w Ł..

Postanowieniem z dnia 09 kwietnia 2020 r. (k. 38) Sąd na podstawie art. 194 § 1 k.p.c. wezwał do udziału w sprawie (...) S.A. z siedzibą w Ł..

Pismem z dnia 01 czerwca 2020 r. (k. 46) pozwany (...) S.A. z siedzibą w S. wyraził zgodę na wstąpienie (...) S.A. z siedzibą w Ł. do sprawy w miejsce dotychczasowego pozwanego.

Pismem z dnia 03 czerwca 2020 r. (k. 49) powód wyraził zgodę na wstąpienie (...) S.A. z siedzibą w Ł. do sprawy w miejsce dotychczasowego pozwanego.

Postanowieniem z dnia 09 grudnia 2020 r (k. 63) Sąd zwolnił (...) S.A. z siedzibą w S. od dalszego udziału w sprawie.

W odpowiedzi na pozew z dnia 25 czerwca 2020 r. (k. 51) pozwany (...) S.A. z siedzibą w Ł. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty od pełnomocnictwa.

Uzasadniając swe stanowisko, pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia. Szkoda nastąpiła w dniu 28 października 2015 r., a likwidujący ją w ramach (...) zakład wydał decyzję w dniu 07 marca 2016 r. Do dnia otrzymania postanowienia z dnia 09 kwietnia 2020 r. pozwany nie otrzymał zgłoszenia szkody, zatem roszczenie wobec niego przedawniło się najpóźniej z końcem 2018 r. Tymczasem niniejsze powództwo wytoczone zostało w 2019 r.

Z ostrożności pozwany podniósł również, że okres najmu w ilości 43 dni jest rażąco wydłużony; natomiast stawka najmu pozostaje poza sporem stron.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 października 2015 r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki M. (...) nr rej. (...).

Poszkodowanym właścicielem pojazdu była M. S..

Sprawca kolizji objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych udzielonym przez pozwanego (...) S.A. z siedzibą w Ł..

okoliczności bezsporne, a nadto dowód: raport (...) k. 29

Z samochodu marki M. (...) nr rej. (...) korzystał za zgodą M. S. jej syn – B. S. (1).

W okresie likwidacji szkody ani M. S., ani B. S. (1) nie dysponowali innym pojazdem, którym mogliby zaspokajać swoje potrzeby transportowe. M. S. upoważniła B. S. (1) do zawarcia umowy najmu pojazdu zastępczego oraz umowy cesji wierzytelności.

dowód: zeznania świadka B. S. (1) - k. 88 [00:05:46 - 00:16:12], zeznania świadka M. S. - k. 152 - 154

W dniu 28 października 2015 r. szkoda została zgłoszona (...) S.A. z siedzibą w S., który przeprowadził postępowanie likwidacyjne w ramach tzw. bezpośredniej likwidacji szkody ( (...)).

Pozwany (...) S.A. został o tym poinformowany wiadomością e-mail z dnia 29 października 2015 r.

dowód: e-mail z dnia 29.10.2015 r. w aktach szkodowych - k. 25 oraz 81 (plik dot. wymiany informacji w ramach Bezpośredniej Likwidacji Szkód: (...)_ (...) (...)

W dniu 29 października 2015 r. B. S. (1) zawarł z powodem (...) Sp. z o.o. umowę najmu pojazdu zastępczego, według stawki czynszu 130 zł netto (159,90 zł brutto) dziennie.

Najem pojazdu zastępczego zakończył się w dniu 11 grudnia 2015 r. i trwał 43 dni.

dowód: oświadczenie z dnia 29.10.2015 r. - k. 10, umowa najmu z dnia 29.10.2015 r. - k. 11

W dniu 29 października 2015 r. B. S. (1), działając na podstawie upoważnienia udzielonego mu przez M. S. (cedenta), zawarł z powodem (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. (cesjonariuszem) umowę cesji wierzytelności z tytułu szkody komunikacyjnej z dnia 28 października 2015 r. Przedmiotowa wierzytelność obejmowała roszczenie o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego.

dowód: umowa cesji - k. 12, zawiadomienie o cesji - k. 13

W dniu 10 listopada 2015 r. (...) S.A. przyznało odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy pojazdu w kwocie 1.992,05 zł brutto.

Ubezpieczyciel wskazał, że odszkodowanie zostanie wypłacone po przekazaniu stosownej dyspozycji wypłaty, obejmującej nazwę banku i numer konta. Podkreślił, że działa w ramach bezpośredniej likwidacji szkody ( (...)) w imieniu towarzystwa sprawcy szkody.

Decyzja tego samego dnia została wysłana B. S. (1).

dowód: decyzja z 10.11.2015 r. - k. 28, e-mail z 10.11.2015 r. w aktach szkody - k. 25 oraz 81 (plik (...)_ (...)_M.)

W dniu 07 grudnia 2015 r. B. S. (1) przesłał do (...) S.A. niezbędne dany do wydania dyspozycji wypłaty odszkodowania.

dowód: e-mail z 07.12.2015 r. w aktach szkody - k. 25 oraz 81 (plik (...)_ (...)_M. z zał.)

Po otrzymaniu odszkodowania B. S. (1) samodzielnie dokonał naprawy pojazdu, przy czym trwała ona nie dłużej niż trzy dni.

dowód: zeznania świadka B. S. (1) - k. 88 [00:05:46 - 00:16:12]

W dniu 11 grudnia 2015 r. B. S. (1) zwrócił powodowi pojazd zastępczy.

dowód: umowa najmu z dnia 29.10.2015 r. - k. 11, zeznania świadka M. S. - k. 152 - 154

W dniu 14 grudnia 2015 r. powód wystawił FV (...) na kwotę 6.875,70 zł z tytułu czynszu najmu pojazdu zastępczego L. (...) przez 43 doby, tj. w okresie od dnia 29 października 2015 r. do dnia 11 grudnia 2015 r.

dowód: FV VAT (...) - k. 9

Decyzją z dnia 07 marca 2016 r. (...) S.A. przyznało odszkodowanie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie 1.758,90 zł.

Ubezpieczyciel przyjął stawkę czynszu w wysokości 130 zł netto (159,90 zł brutto)/dobę, lecz zweryfikował okres najmu do 11 dni, od dnia 29 października 2015 r do 08 listopada 2015 r., uznając 2 dni technologicznego czasu naprawy.

dowód: decyzja z dnia 07.03.2016 r. - k. 14

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów oraz ich kserokopii, świadczących o istnieniu dokumentów źródłowych o tej samej treści, uznając je za wiarygodny i wartościowy dowód w sprawie. Ich autentyczność nie została bowiem zakwestionowana przez żadną ze stron, a Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Na miano wiarygodnych zasługiwały również zeznania świadków M. S. i B. S. (1). Zeznania te były spontaniczne, spójne i logiczne, a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Strona pozwana, ani powodowa nie zakwestionowała prawdziwości przedmiotowych zeznań.

Postanowieniem z dnia 22 września 2022 r. (k. 137) Sąd uchylił zawarte w piśmie powoda z dnia 01 marca 2022 r. (k.135) pytania nr 3, 6 i 7, kierowane do świadka M. S.. Wykraczały one bowiem poza zakres tezy dowodowej zawartej w punkcie 1. postanowienia z dnia 25 lutego 2022 r. Dodatkowo Sąd miał na uwadze, że z materiału fotograficznego zawartego w aktach szkody wynika, że pojazd M. wskutek przedmiotowego zdarzenia utracił lewe lusterko, jest zaś faktem notoryjnym, iż tak uszkodzony pojazd nie powinien uczestniczyć w ruchu drogowym. Nadto, ubezpieczyciel już na etapie likwidacji szkody uznał najem auta zastępczego za zasadny. Również ustalenie, czy zakład proponował najem pojazdu zastępczego, był bez znaczenia dla sprawy wobec faktu, iż pozwany nie zakwestionował stawki najmu zastosowanej przez powoda.

Postanowieniem z dnia 28 września 2023 r. (k. 164) Sąd pominął dowód z opinii biegłego z dziedziny wyceny szkód komunikacyjnych na okoliczność ustalenia, czy długość najmu odpowiadała rzeczywistemu okresowi likwidacji szkody, a także dowód z zeznań uzupełniających świadka B. S. (1) zgłoszony w piśmie procesowym z dnia 17 kwietnia 2023 r. (k. 162).

Odnosząc się do wniosku o opinię biegłego, Sąd zauważa, że rzeczywisty okres likwidacji szkody wynikał z dotychczas zgromadzonego materiału dowodowego: decyzją z dnia 10 listopada 2015 r. ubezpieczyciel przyznał odszkodowanie za uszkodzony pojazd, zaś dalsze opóźnienie w jej wypłacie wynikało z tego, że B. S. (1), mimo otrzymania od ubezpieczyciela stosownego wezwania, zwlekał z przekazaniem mu niezbędnych danych do zlecenia przelewu. Z kolei czas naprawy pojazdu (3 dni, a więc porównywalnie z technologicznym czasem naprawy przyjętym przez ubezpieczyciela - 2 dni) wynikał z zeznań B. S. (1), i obejmował również poszukiwanie oraz zakup części, tj. lusterka [por. zeznania świadka B. S. (1) 00:11:20].

Natomiast pytania zawarte w piśmie z dnia 17 kwietnia 2023 r. obejmowały okoliczności, na które świadek B. S. (1) zeznał już na rozprawie w dniu 15 stycznia 2021 r., a także okoliczności bezsporne.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 822 § 1 i 2 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia.

Zgodnie z art. 9 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2003r. Nr 124 poz. 1152 z późn. zm.) umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego ubezpieczeniem za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. W myśl art. 36 ust.1 ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy ubezpieczenia.

Odpowiedzialność sprawcy szkody wynikała z art. 436 § 2 kc. Na skutek objęcia powyższej szkody obligatoryjnym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej ukonstytuowana została odpowiedzialność ubezpieczyciela.

Do odszkodowania ubezpieczeniowego przy ubezpieczeniu OC znajduje zastosowanie, obowiązująca w prawie zasada pełnego odszkodowania, która odnosi się do szkody wyrządzonej przez ubezpieczonego innej osobie. Zgodnie z art. 436 § 1 kc w zw. z art. 361 kc odpowiedzialny za wypadek posiadacz zobowiązany jest do rekompensaty poszkodowanemu wszelkiej szkody majątkowej. Odszkodowanie obejmuje wszelkie szkody, a więc poniesione straty i korzyści, jakie poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Powołane przepisy nakazują zatem upatrywać szkody przez pryzmat podstawowych zasad kodeksowych określonych w art. 361 § 2 kc, a mianowicie jako różnicę między stanem majątku poszkodowanego, jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę a stanem tego majątku, jaki istniałby, gdyby nie wystąpiło dane zdarzenie. Zgodnie z art. 362 § 2 kc naprawienie szkody ma zapewnić całkowitą kompensatę doznanego uszczerbku, nie dopuszczając jednocześnie do powstania nieuzasadnionego wzbogacenia poszkodowanego.

Na gruncie rozpoznawanej sprawy (...) S.A. świadczyło na rzecz poszkodowanej usługę w ramach bezpośredniej likwidacji szkody, za którą odpowiedzialność deliktową ponosił sprawca zdarzenia komunikacyjnego, a odpowiedzialność gwarancyjną – jego ubezpieczyciel, tj. (...) S.A. z siedzibą w Ł. (obecnie: (...) S.A. z siedzibą w W.).

Podstawą prawną podjętych przez (...) S.A. działań był art. 3 ust. 7 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (t.j. Dz.U. z 2013 roku, poz. 950), który stanowi, że zakład ubezpieczeń może – na wniosek osoby uprawnionej – wykonywać czynności ubezpieczeniowe, o których mowa w art. 3 ust. 4 pkt 2 (wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych z tytułu umów) oraz ust. 5 pkt 1 i 2 ww. ustawy (ustalanie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych; ustalanie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia), także z tytułu umów zawartych w innym zakładzie ubezpieczeń w granicach odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, który zawarł umowę OC z posiadaczem pojazdu, którego kierowca wyrządził szkodę.

Istotą bezpośredniej likwidacji jest usługa likwidacji szkody w pojeździe klienta z ubezpieczenia OC sprawcy szkody ubezpieczonego w innym zakładzie ubezpieczeń. Bezpośrednia likwidacja szkody polega na tym, że na podstawie umowy zlecenia zawartej z poszkodowanym, ubezpieczyciel poszkodowanego ustala sprawcę określonej szkody komunikacyjnej, rozmiar i wysokość tej szkody i wypłaca świadczenie równe temu, jakie przysługuje poszkodowanemu z polisy OC sprawcy. Po wypłacie tego świadczenia, w związku z zawartą umową zlecenia i przelewem wierzytelności, ubezpieczyciel występuje z roszczeniem o zwrot wypłaconej kwoty do zakładu ubezpieczeń sprawcy. Powyższe działania wyczerpują stosunek zobowiązaniowy wynikający z zawartej umowy zlecenia, celem bezpośredniej likwidacji szkody. Uwypuklenia wymaga, że system bezpośredniej likwidacji szkód oparty jest tylko na umowie między ubezpieczycielami, działającej do momentu wypłaty bezspornej części odszkodowania. Z momentem jej wypłaty stosunek zobowiązaniowy łączący poszkodowanego z jego ubezpieczycielem, wynikający z zawartej umowy zlecenia w ramach bezpośredniej likwidacji szkody, wygasa. W pozostałym zakresie, tj. w odniesieniu do dalszych roszczeń podnoszonych przez poszkodowanego w związku z jego niezadowoleniem z wysokości przyznanego i wypłaconego odszkodowania, pozostaje droga sądowa w tradycyjnym trybie, gdzie powództwo winno być już skierowane przeciwko ubezpieczycielowi sprawcy zdarzenia. Ryzyko bowiem niezadowolenia z wysokości i sposobu ustalenia odszkodowania obciąża poszkodowanego, a źródłem i podstawą dalszych roszczeń odszkodowawczych jest polisa między sprawcą zdarzenia, a jego ubezpieczycielem, czyli w niniejszym przypadku – pozwanym.

Swoją czynną legitymację procesową powód wywodził z umowy cesji wierzytelności z dnia 29 października 2015 r. Bierna legitymacja procesowa pozwanego (...) S.A. zaś wynikała z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego kierowanego przez sprawcę powyższej szkody, a więc na podstawie art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 435 kc w zw. z art. 436 § 1 k.c.

W niniejsze sprawie, dotyczącej żądania zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego prowadzony spór ogniskował się wokół tego, czy koszty te, nieuwzględnione przez ubezpieczyciela na etapie likwidacji szkody, objęte są odpowiedzialnością gwarancyjną pozwanego, jako pozostające w adekwatnym związku ze zdarzeniem z dnia 28 października 2015 r.

Nie zasługiwał przy tym na uwzględnienie podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia.

Zgodnie z art. 819 § 3 kc w wypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej roszczenie poszkodowanego do ubezpieczyciela o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przedawnia się z upływem terminu przewidzianego dla tego roszczenia w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym lub wynikłą z niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Zgodnie zaś z art. 442 ¹ § 1 k.c. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia.

Stosownie do art. 819 § 4 k.c. bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do zakładu ubezpieczeń przerywa się także przez zgłoszenie zakładowi ubezpieczeń tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie zakładu ubezpieczeń o przyznaniu lub odmowie świadczenia.

Jak wynika z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2012 r. (sygn. akt V CSK 165/11) artykuł 819 § 4 k.c. ma zastosowanie także do biegu terminu przedawnienia wskazanego w art. 819 § 3 k.c.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, w dniu 28 października 2015 r poszkodowana złożyła do (...) E. (...) wniosek o przeprowadzenie przez niego likwidacji szkody związanej z kolizją drogową z dnia 28 października 2015 r. w ramach tzw. likwidacji bezpośredniej. Dokonała zatem zgłoszenia przedmiotowego zdarzenia (jak i roszczenia o jej naprawienie) również ze skutkiem dla pozwanego jako ubezpieczyciela sprawcy szkody. Zgłoszenie bowiem szkody ubezpieczycielowi w ramach tzw. likwidacji bezpośredniej i podjęcie przez niego czynności ubezpieczeniowych uznać należy za element tego samego postępowania likwidacyjnego, jakie następnie może być kontynuowane wobec ubezpieczyciela sprawcy szkody. W ocenie Sądu zgłoszenie szkody ubezpieczycielowi w ramach tzw. likwidacji bezpośredniej uznać należy więc za wystarczające do przerwania biegu terminu przedawnienia wobec ubezpieczyciela sprawcy szkody.

Mając na uwadze, że decyzja ustalająca wysokość odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego została wydana w dniu 07 marca 2016 r., to stosownie do art. 819 § 4 k.c. od tego dnia rozpoczął na nowo swój bieg trzyletni termin przedawnienia przedmiotowego roszczenia.

Oznacza to, że w dacie złożenia przez powoda pisma procesowego z dnia 09 grudnia 2019 r. z wnioskiem o dopozwanie (...) S.A. (k. 31), roszczenie powoda wobec tego pozwanego nie uległo jeszcze przedawnieniu.

Skutki, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa, powstają wobec osoby dopozwanej w różnych momentach, w zależności od tego, na czyj wniosek została wezwana do wzięcia udziału w sprawie. Jeżeli o dopozwanie wnosił powód, to skutki, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pozwu wobec dopozwanego wywołuje już samo złożenie wniosku przez powoda. Jeżeli z wnioskiem o wezwanie do wzięcia udziału w sprawie występował pozwany, to skutki wytoczenia powództwa wobec nowego podmiotu powstaną dopiero z momentem wydania przez sąd postanowienia uwzgledniającego wniosek o dopozwanie (por. Komentarz do art. 194 kpc, red. Marszałkowska – Krześ, Legalis).

Tym samym, na gruncie rozpoznawanej sprawy skutki, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pozwu wobec (...) S.A., w tym dotyczące przerwania biegu przedawnienia roszczenia (art. 123 § 1 pkt 1 kpc), nastąpiły już z dniem złożenia przez powoda pisma procesowego z dnia 09 grudnia 2019 r., a nie dopiero z dniem wydania przez Sąd postanowienia z dnia 09 kwietnia 2020 r. (k. 38).

Na marginesie Sąd zauważa, że niniejsza sprawa została zainicjowana w dniu 06 marca 2019 r., a zatem, zgodnie z obowiązującymi w tym czasie przepisami proceduralnymi, podlegała ona rozpoznaniu w postępowaniu zwykłym i właściwe dla postępowania uproszczonego ograniczenia podmiotowej zmiany powództwa nie miały w niej zastosowania.

Zgodnie z art. 118 kc jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 1140) do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Reasumując, 3-letni termin przedawnienia roszczenia o zapłatę odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego rozpoczął bieg w dacie zdarzenia (28 października 2015 r.) i został przerwany z chwilą zgłoszenia tego samego ubezpieczycielowi szkody – art. 819 § 4 kc. Następnie termin przedawnienia rozpoczął bieg w dniu wydania przez ubezpieczyciela decyzji z dnia 07 marca 2016 r. (art. 819 § 4 kc). Zgodnie z powołanymi przepisami zatem termin ten upłynąłby z dniem 31 grudnia 2019 r., ale przed wskazaną datą, na skutek złożonego przez powoda pisma procesowego z dnia 09 grudnia 2019 r. zawierającego wniosek o dopozwanie (...) SA, bieg tego terminu został przerwany, zgodnie z dyspozycją art. 123 § 1 pkt 1 kc.

Powód domagał się zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego za 43 dni najmu obejmujące okres od 29 października 2015 r. do 11 grudnia 2015 r.

Na etapie likwidacji szkody ubezpieczyciel uznał za zasadny 11-dniowy okres najmu pojazdu zastępczego - od 29 października 2015 r. do 08 listopada 2015 r. Przyjęta przez powoda stawka czynszu najmu nie była kwestionowana.

Powód domagał się wyrównania szkody poprzez zapłatę kwoty 5.116,80 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego w okresie pozostałych 32 dni (tj. od dnia 09 listopada 2015 r. do dnia 11 grudnia 2015 r.).

Żądanie to zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

Ze zgromadzonej w aktach sprawy, w tym aktach szkody, dokumentacji wynika, że ubezpieczyciel w dniu 10 listopada 2015 r. wydał decyzję o przyznaniu M. S. odszkodowania z tytułu kosztów naprawy pojazdu. W celu zrealizowania wypłaty ubezpieczyciel zwrócił się do jej pełnomocnika – B. S. (1) o przesłanie danych (nr rachunku bankowego) niezbędnych do wydania dyspozycji przelewu. W/w decyzja wraz z wezwaniem do uzupełnienia danych do płatności zostały doręczone B. S. (1) tego samego dnia. Zwlekał on jednak z przekazaniem ubezpieczycielowi niezbędnych danych do realizacji przelewu aż do dnia 07 grudnia 2015 r. Zwłoka ta obciąża wyłącznie poszkodowaną i w żadnej mierze nie może rodzić skutków finansowych dla pozwanego. Jak wynika z zeznań B. S. (2), organizacja części zamiennej oraz naprawa zajęły mu nie więc niż 3 dni, co nie odbiega od szacunków ubezpieczyciela poczynionych jeszcze na etapie likwidacji szkody. Uwzględniając jeszcze dodatkowo 1 dzień organizacyjny na zwrot pojazdu zastępczego, Sąd uznał, że w okolicznościach analizowanej sprawy najem pojazdu zastępczego był uzasadniony do dnia 14 listopada 2015 r.

Mając powyższe na uwadze, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 959,40 zł brutto za nieuwzględniony na etapie postępowania likwidacyjnego okres najmu od 09 listopada 2015 r do 14 listopada 2015 r. (6 dni).

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., art. 817 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. nr 124, poz. 1152 ze zm.). Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, pozwany w dniu 07 marca 2016 r. wydał decyzję w przedmiocie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Tym samym należało uznać, że dysponował wówczas materiałem niezbędnym do ustalenia swojej odpowiedzialności w tym zakresie. W związku z tym Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 08 marca 2016 r. do dnia zapłaty. Należy w tym miejscu podkreślić, że przelew wierzytelności nie zmienia jej charakteru. Poszkodowanej nie przysługiwała jakakolwiek należność z tytułu transakcji handlowej. Zatem bezzasadne było żądanie zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych.

W pozostałym zakresie powództwo, jako niezasadne, podlegało oddaleniu (pkt 2. wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 3. wyroku na podstawie art. 100 k.p.c., rozdzielając je stosunkowo. Proporcjonalnie zatem do wyniku procesu, Sąd obciążył powoda kosztami w zakresie 81% (część, w której strona powodowa przegrała proces), a pozwanego – w 19 % (część, w której pozwany przegrał proces). Powód poniósł koszty w kwocie 2.073 zł, natomiast pozwany w kwocie 1.800 zł. Łącznie koszty wyniosły 3.873 zł. Pozwany winien je zatem ponieść w kwocie 735,87 zł (3.873 zł x 19%), należy mu się zatem od powoda zwrot w kwocie 1.064,13 zł.

sędzia Lidia Mierzyńska